POMÓŻMY MAŁYM ODKRYWCOM ODSŁANIAĆ WIELKIE ŚWIATY
Dla poszukiwaczy skarbów
Lata 485 – 425 p.n.e. Herodot, grecki podróżnik, myśliciel i dziejopis z Helikarnasu podróżuje, żeby odpowiedzieć na pytanie dziecka: skąd biorą się na horyzoncie statki? Skąd się pojawiają? Skąd przypływają? A więc to, co widzimy własnym okiem nie jest jeszcze granicą świata? Są jeszcze inne światy? Jakie? Kiedy dorośnie, będzie chciał je poznać. Ale lepiej, żeby nie dorósł tak zupełnie, żeby trochę pozostał dzieckiem. Bo tylko dzieci zadają ważne pytania i naprawdę chcą się czegoś dowiedzieć […]. [1]
Ponieważ, my dorośli nie znamy wszystkich odpowiedzi (niektórym trudno się do tego przyznać), a musimy podołać zadaniom stawianym nam przez nasze pociechy zawsze możemy sięgnąć po podpowiedzi zawarte w książkach. Ja od moich rodziców otrzymałam wielki skarb, który pomnożyłam dzieląc się nim z moimi czterema siostrami, a w późniejszym czasie z synkami czyli według najważniejszej księgi chrześcijan - Biblii, pomnożyłam swoje bogactwo. Tym szczęściem jest miłość do książek. Dzięki niej nigdy nie zaznałam nudy, ponieważ mole książkowe nie znają tego uczucia.
Bardzo mnie cieszy, że mogę codziennie w pracy dzielić się własną nieustającą fascynacją słowem pisanym z dziećmi, to jedna z tych rzeczy, które bardzo lubię w zawodzie nauczyciela. Obcując z książkami przenosimy się do nieznanych krain, lądów a także własną wyobraźnią kształtujemy nowe światy naszych uczuć i emocji. Bardzo ważną instytucją wspomagającą i umożliwiającą nam te podróże jest Biblioteka Miasta i Gminy w Ożarowie. Od lat współpracujemy dzięki czemu przedszkolaki poznają pracę bibliotekarki (wielki ukłon w stronę pani dyrektor Jolanty Banach, Moniki Misiuda ) oraz bibliotekę, jako miejsce inspiracji do poznawania różnych dziedzin wiedzy. Wypożyczamy więc książki, albumy, pisemka tematycznie związane z aktualną pracą w przedszkolu. Pani Monika odwiedza nas w przedszkolu, wyszukuje dla nas ciekawe książki pobudzające zainteresowania dzieci. W każdej grupie przedszkolnej jest kącik książki i mała grupowa „biblioteka” , do której dzieci przynoszą prywatne egzemplarze bajek, które czytamy po obiedzie.
Udało nam się zaangażować do czytania rodziców naszych przedszkolaków, ale przychodzą też do nas nasi byli wychowankowie – teraz już poważni uczniowie szkoły podstawowej bądź gimnazjum, którzy z rozrzewnieniem spoglądają na „zmalałe” szafki, sprzęty, zabawki i chętnie czytają naszym „maluchom”.
Książki, które czytamy są inspiracją do zabaw w teatr – wprowadzają element tajemniczości, magii, niespodzianki. W grupie „Motylków” zorganizowałam kącik teatralny, gromadzę różne stroje, pacynki, akcesoria. Podczas zabaw dzieci mogą swobodnie korzystać z rekwizytów i stosować je według własnych pomysłów.
Przeczytane bajki są nie tylko doskonałą okazją do dyskusji, streszczenia, oceny zachowań czy refleksji ale także do wykonania prac plastycznych i organizowania wystaw małych artystów.
Zaciekawić dzieci książką
Najskuteczniejszym sposobem wychowania przyszłego czytelnika jest głośne czytanie dziecku. Pamiętać o tym powinni wszyscy rodzice i wychowawcy.
Czytanie i kontakt z książką spełniają w życiu każdego człowieka bardzo ważną rolę. Dzięki czytaniu zdobywamy wiedzę o nas samych i otaczającym świecie. Książki mają również duży wpływ na rozwój poznawczy i społeczny dzieci. Pamiętając o tym wspólnie z nimi oglądamy i czytamy różne ksiązki. Rozwija się wtedy pamięć i wyobraźnia dziecka, kształtuje jego mowa, poprawia koncentracja uwagi, poszerza wiedza ogólna, następuje przyswajanie wartości moralnych. Czytanie dzieciom zapobiega uzależnieniu od telewizji i gier komputerowych oraz wyrabia nawyk sięgania po książkę i zdobywania wiedzy.
W czasach multimediów nadal ważne miejsce w rozwoju i edukacji małego dziecka zajmuje książka. W ostatnich latach pojawiło się wiele projektów i programów apelujących o czytanie dzieciom książek. Na apel „Cała Polska czyta dzieciom” odpowiedzieli nie tylko rodzice, ludzie kultury ale i nauczyciele. A także Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Ożarowie, która aktywnie uczestniczy w kampanii. Dla jej realizacji biblioteka nawiązała współpracę z oddziałami przedszkolnymi, w których odbywa się czytanie w wybrane dni w przedszkolu, a także i w bibliotece. Kontakty przedszkolaków z biblioteką wynikają również z zadań edukacyjnych w zakresie rozwijania zainteresowań czytelniczych u dzieci. W ramach współpracy z biblioteką i dla realizacji programu „Czytające Przedszkola” do którego przystąpiła nasza placówka mają miejsce następujące działania:
-
Codzienne czytanie dzieciom w przedszkolu
-
Czytanie dzieciom przez bibliotekarkę w przedszkolu lub w bibliotece
-
Spotkanie z autorem książek dla dzieci
-
Spotkania biblioteczne z ciekawymi ludźmi pełniącymi funkcje publiczne i nie tylko.
Książka w wieku przedszkolnym ma bardzo istotny wpływ na rozwój bogatej osobowości dziecka. Dostarcza ona kilkuletniemu odbiorcy wrażeń przez identyfikację z bohaterem, jego przeżyciami i przygodami, umożliwia wywoływanie u dziecka doznań estetycznych i wprowadza go w świat wartości literackich. Obcowanie z tekstem literackim spełnia wiele funkcji, spośród których najczęściej wymieniane są: poznawcza, kształcąca, wychowawcza, rozrywkowa, terapeutyczna, społeczna i psychologiczna.
Całoroczna współpraca z biblioteką w oddziałach dzieci 6-letnich kończy się Uroczystym pasowaniem na Czytelnika, w czasie którego przedszkolaki składają przysięgę, recytują wiersz oraz śpiewają piosenkę o książkach, otrzymują dyplom i zakładkę do książki z odpowiednią dedykacją.
Czytanie i chęć czytania to podstawowa umiejętność jaką powinny opanować dzieci w pierwszym etapie edukacji. Budzenie motywacji czytelniczych, przygotowanie dziecka aby w przyszłości stało się dojrzałym czytelnikiem to podstawowy cel podejmowany w pracy dydaktyczno-wychowawczej przedszkola. Książka jest kluczem do zdobywania wiedzy i rozwoju intelektualnego. Dlatego tak ważne jest sięganie po książkę, które sprzyja ćwiczeniom pamięci, uwagi, a także rozwija sferę emocjonalną dziecka.
Czytając dzieciom inwestujemy w ich przyszłość. Od nas dorosłych zależy w jaki sposób wprowadzimy dziecko w niezwykły świat książek.
Katarzyna Gniaź
Jolanta Wróbel
Romualda Banach
[1] Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem, Kraków 2004, Wydawnictwo Znak.